نام پورتال ها را زیاد شنیده ایم، اما شاید برای برخی از ما این سئوال پیش آمده باشد Ú©Ù‡ واقعا یک پورتال چیست؟ Ú†Ù‡ ویژگیها Ùˆ خصوصیاتی دارد؟ Ùˆ Ú†Ù‡ تÙاوتی با یک وب سایت دارد؟ ترجمه کلمه Portal به Ùارسی در Ùرهنگهای لغت `دریچه`ØŒ `درگاه` Ùˆ `مدخل` ذکر شده اما کلمه پورتال در تکنولوژی اطلاعات معنی متÙاوتی دارد. اگر بخواهیم ساده بگوییم، پورتال صÙØÙ‡ وب واسطی است Ú©Ù‡ امکان دسترسی آسان را به هر چیزی Ú©Ù‡ کاربر ØŒ برای انجام وظیÙÙ‡ یا خواسته اش نیاز دارد – بدون توجه به اینکه Ù…ØÙ„ Ùیزیکی آن کجاست، Ùراهم Ù…ÛŒ کند. به بیان دیگر پورتال `درگاهی` است به دنیایی مجازی Ú©Ù‡ کاربر Ù…ÛŒ تواند از طریق امکانات Ùراهم شده در آن، تمامی نیازهای خود را براورده کند. نیازهایی مانند جستجو Ùˆ یا خرید(مثلا یک کتاب)ØŒ دسترسی به Øساب بانکی، اÙزایش Ùˆ کاهش اعتبار یک Øساب اعتباری Ùˆ یا به روز رسانی اطلاعات سخت اÙزاری از Ù…ØÙ„ کار، پورتال همه چیز را از طریق درگاهی واØد برای کاربر خود Ùراهم Ù…ÛŒ سازد.
ویژگیهای اصلی یک پورتال عبارت اند از:
تجمع اطلاعات
هد٠دار بودن اطلاعات
دردسترس بودن اطلاعات
دریچه ورود منØصر به Ùرد
یک پورتال نیز مانند یک کامپیوتر خانگی، اطلاعات Ùˆ خدمات گوناگونی را در یک صÙØÙ‡ وب واØد Ùˆ به صورتی سازگار Ùˆ خوش ترکیب در دسترس Ù…ÛŒ گذارد. گاهی به این صÙØÙ‡ web top هم Ú¯Ùته Ù…ÛŒ شود. پورتال Ù…ÛŒ تواند نقطه شروع یا صÙØÙ‡ اولیه مشخصی داشته باشد Ú©Ù‡ کاربران در زمان اتصال به وب آن را مشاهده کنند. اگر Ú†Ù‡ بر خلا٠صÙØÙ‡ کامپیوتر، پورتال Ù…ÛŒ تواند از طریق مجموعه وسیع دستگاههایی Ú©Ù‡ قابلیت اتصال به وب در آنها پیش بینی شده (از جمله تلÙÙ† های موبایل) مورد استÙاده قرار گیرد.
هر چند شباهت ظاهری Ùراوانی میان یک وب سایت Ùˆ یک پورتال وجود دارد به گونه ای Ú©Ù‡ در نگاه اول تÙاوت Ù…Øسوسی میان آن دو مشاهده نمی شود اما این دو کاملا از یکدیگر متÙاوت اند.سوال اینجاست Ú©Ù‡ به طور مشخص تÙاوت آن دو در چیست؟ در پاسخ به این سوال باید Ú¯Ùت ویژگیهای زیر در یک پورتال آن را از یک وب سایت متمایز Ù…ÛŒ کند:
درگاه ورود منÙردی Ú©Ù‡ از طریق آن Ù…ÛŒ توان به مجموعه منابع مرتبط با پورتال دست یاÙت.
نمایش هدÙدار اطلاعات با استÙاده از تجربیات کاربر.
دسترسی تقسیم بندی شده به انواع داده و اطلاعات گروه بندی شده.
در اختیار گذاشتن امکان ارتباط Ùˆ همکاری میان تمامی کاربران Ùˆ استÙاده کنندگان پورتال.
امکان پیوستن به نرم اÙزارها Ùˆ سیستم های نرم اÙزاری Ú©Ù‡ گردش کاری مشخص Ùˆ تعری٠شده ای دارند.
تاریخچه خلاصه پورتال
اگر در دنیای کامپیوتر به عقب بازگردیم، زمانی را خواهیم یاÙت Ú©Ù‡ در آن سیستم های نرم اÙزاری به گونه ای متØول شدند Ú©Ù‡ دیگر لازم نبود برای کار با یک برنامه، برنامه های دیگر بسته شوند، یعنی Ù…ÛŒ توانستیم همزمان از چند برنامه کاربردی استÙاده کنیم بدون آنکه با مشکلی مواجه شویم.امکانی Ú©Ù‡ قبل از آن وجود نداشت. تاریخچه پورتال ها از همان زمان آغاز شد Ùˆ نسلهای تکامل یاÙته آنها یکی پس از دیگری پا به عرصه دنیای اطلاعات گذاشتند.
نسل اول پورتال ها :
اولین پورتال ها، Ú©Ù‡ از آنها تØت عنوان نسل اول نام برده Ù…ÛŒ شود، بر Ùراهم نمودن Ù…Øتویات ایستا، مستندات Ùˆ همچنین خوراکهای اطلاعاتی زنده در صÙØات وب مبتنی بودند. مثالهای نمونه این نسل سایت های yahoo یا Excite است. این پورتالها در Ù…Øیطی به هم پیوسته، اهدا٠مشابهی را دنبال کرده Ùˆ صÙØÙ‡ واسط مشخص Ùˆ منØصر به Ùردی را برای دستیابی به مجموعه اطلاعات توزیع شده در سراسر شرکت یا سازمان خود، در اختیار کاربر Ù…ÛŒ گذاشتند. این اطلاعات معمولا شامل اخبار شرکت، شرایط Ùˆ Ùرم های استخدام، اطلاعاتی مربوط به کارکنان Ùˆ چگونگی ارتباط با آنها، مستندات رسمی Ùˆ سیاست های اعلام شده شرکت Ùˆ همچنین لینک های ارتباطی Ù…Ùید بود.
نسل دوم پورتال ها :
نسل دوم پورتال ها بر اطلاعات مشخص تر Ùˆ نرم اÙزارها متمرکز بودند. در اساس شباهت زیادی به خصوص در زمینه Ùراهم آوردن اطلاعات با نسل اول داشتند با این همه تÙاوت مهمی نیز وجود داشت: این پورتالهای امکان همکاری کاربران را در Ù…Øیطی به هم پیوسته Ùراهم Ù…ÛŒ کردند Ùˆ همین امکان، نقطه تمایز آنها با نسل پیشین Ù…Øسوب Ù…ÛŒ شد.
پورتال های نسل دوم قابلیت همکاری متقابل را در ادارات مجازی برای تیم های کاری Ùˆ به منظور انجام وظایÙشان Ùراهم Ù…ÛŒ ساختند. نسل دوم پورتال ها سرویس های متعددی داشتند Ú©Ù‡ از جمله آنها Ù…ÛŒ توان به سرویس های مدیریت Ù…Øتوی ( سازمان دهی Ùˆ مدیریت اطلاعات مرتبط ) Ùˆ سرویس های همکاری (Ú©Ù‡ به کاربران امکان Ù…ÛŒ داد با یکدیگر Ú¯Ù¾ زده Ùˆ برای یکدیگر ایمیل Ùرستاده Ùˆ قرار ملاقات تنظیم کنند) اشاره کرد. در این پورتال ها قابلیت تعری٠گروه های کاربری نیزÙراهم آمده بود. به بیان دیگر این پورتال ها سازو کار همکاری داخلی را در یک سازمان Ùراهم Ù…ÛŒ ساختند.
نسل سوم پورتال ها :
نسل سوم با هد٠ایجاد Ùضای مجازی تجارت الکترونیک (E-Business ) بوجود آمد. پورتال های نسل سوم به عنوان واسط ارتباطی کارمندان، تهیه کنندگان، تولید کنندگان Ùˆ مشتریان قلمداد Ù…ÛŒ شوند. ویژگی Ùوق العاده این پورتالها امکان مرتبط شدن نرم اÙزارهای مستقر در سرورهای مختل٠است. به بیان دیگر، این پورتال ها نقطه به هم پیوستن Ù…Øتویات Ùˆ برنامه های کاربردی مستقر در سرورهای مختل٠بطور همزمان Ùˆ با استÙاده از همکاری سرویسهای خدماتی آنان اند. به علاوه امکان دسترسی به Ù…Øتویات Ùˆ امکانات سیستمهای مختل٠را از طریق ابزارها Ùˆ تجهیزات متنوع، بسته به نیاز کاربر امکان پذیر Ù…ÛŒ کنند. این گروه پورتال ها مجموعه قابل توجه Ùˆ ارزشمندی از اطلاعات، مستندات، امکانات Ùˆ قابلیتهای نرم اÙزارهای مرتبط را از طریق درگاه واØدی برای کاربر Ùراهم Ù…ÛŒ کنند.
به علاوه، این پورتالها به صورتی خودکار Ùˆ بر اساس نقش کاربران هدÙمند شده Ùˆ ویژگیهایی خاص آنها Ù…ÛŒ یابند. به بیان دیگر، Ù†Øوه نمایش، Ù…Øتوی Ùˆ امکانات در دسترس، بسته به نقش تعری٠شده برای کاربر به گونه ای منØصر به Ùرد Ùˆ خاص ÙˆÛŒ در اختیار او قرار Ù…ÛŒ گیرد. کلید توسعه آینده این نسل از پورتال ها،ایجاد چهارچوب های کاری باز ( از قبل تعری٠نشده ) برای سرویس های عمومی خواهد بود.
انواع پورتال ها
یک سازمان مجموعه متنوعی از کاربران دارد Ú©Ù‡ از جمله آنها Ù…ÛŒ توان به مشتریان، شرکا، کارمندان اشاره کرد. همه این کاربران علاقه مندند از اطلاعات Ùˆ خدمات آن سازمان استÙاده کنند. کاملا آشکار است Ú©Ù‡ هر کدام از آنها نیازهای خاص Ùˆ اغلب متÙاوتی دارد. برای پاسخگویی به این تنوع، انواع مختل٠پورتال ایجاد شده Ùˆ مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرد. به طور Ú©Ù„ÛŒ بر Øسب چگونگی پاسخگویی به نیازهای کاربران، پورتال ها را Ù…ÛŒ توان در چهار گروه زیر دسته بندی کرد:
Business to Customer Portal) B2C)
این نوع از پورتال با سیستمهای CRM 1 مرتبط بوده Ùˆ دسترسی مستقیم مصر٠کننده را به مجموعه وسیعی از اطلاعات Ùˆ خدمات Ùراهم Ù…ÛŒ کند – برای مثال، اطلاعاتی مانند `راهنمای استÙاده از Ù…Øصولات` Ùˆ `وضعیت سÙارش مشتری ` در خرید های خود Ùˆ همچنین امکانات ارتباطی کاربر با بخش پشتیبانی مشتریان در این پورتال ها پیش بینی Ù…ÛŒ شود. مانند هر پورتال دیگری، یک پورتال B2C معمولا در قد Ùˆ قواره ای ارائه Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ نیازهای مشتریان خود را پاسخ دهد.
Business to Business Portal) B2B)
نوع دیگر پورتال در زنجیره مدیریت منابع Ø´Ú©Ù„ Ù…ÛŒ یابد2. در این نوع پورتال اطلاعات لازم برای تولید کنندگان،تهیه کنندگان، نمایندگی ها Ùˆ همچنین توزیع کنندگان، به گونه ای مناسب Ùˆ دسته بندی شده جمع آوری Ùˆ در اختیار آنان قرار Ù…ÛŒ گیرد. نمونه عمومی پورتال B2B - برای مثال، یک شریک تجاری را قادر Ù…ÛŒ کند تا به بخشهایی از اطلاعات Ùˆ امکانات مانند سÙارش خرید Ùˆ صدور Ùاکتور دسترسی داشته Ùˆ از امکانات این بخشها استÙاده کند. به هم پیوستن برنامه های کاربردی یکی از پیشنیازهای لازم برای یکپارچه سازی Ù…Øیط های تجاری در بستری واØد Ùˆ ایجاد Ù…Øیط مجازی لازم برای کسب Ùˆ کار است. Ù…Øیطی Ú©Ù‡ در آن امکان تهیه کالا یا خدمات، صدور صورت Øساب خرید Ùˆ Ùروش، دسترسی به اطلاعات تولید Ùˆ دیگر امکانات مرتبط با نیازها Ùراهم Ù…ÛŒ اید.
B2E
این پورتال ها که اغلب با عنوان پورتال های اینترانتی شناخته می شوند معمولا به منظور تجمیع، انتشار و به اشتراک گذاری اطلاعات و خدمات به پرسنل یک سازمان ایجاد می شوند. B2E ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
· پورتالهای کارکنان Ú©Ù‡ امکان دسترسی به Ù…Øتویات به هم پیوسته ای مانند اخبار شرکت، اطلاعات سخت اÙزاری Ùˆ نرم اÙزاری، موتور جستجو Ùˆ منابع ÙÙ†ÛŒ Ùˆ گزارشها را در اختیار Ù…ÛŒ گذارد. اطلاعات این نوع پورتال معمولا در دسترس همه کارکنان یک سازمان قرار Ù…ÛŒ گیرد. این پورتال کارکنان Ùˆ شاغلین یک سازمان را قادر Ù…ÛŒ کند تا از طریق Ú¯Ù¾ Ùˆ گروههای Ú¯Ùتگو با یکدیگر در تماس بوده Ùˆ با یکدیگر همکاری کنند. عموما، این پورتال ها امکاناتی نظیر ثبت نام در یک کلاس Ùˆ یا یک اردو را نیز در اختیار کاربر خود قرار Ù…ÛŒ دهند. به علاوه کاربران این پورتال معمولا Ù…ÛŒ توانند اطلاعات شخصی خود مانند نام Ùˆ کلمه عبور را تغییر دهند.
· Knowledge worker portal Ú©Ù‡ با یک یا مجموعه اهدا٠مشخص مثلا Ùروش یک Ù…Øصول ایجاد Ù…ÛŒ گردد. این پورتال ها مجموعه ای از Ù…Øتویات را به منظور پشتیبانی از Ùرآیند یا Ùرآیندهای مشخصی در اختیار Ù…ÛŒ گذارند. برای مثال یک برنامه تکنسین خودکار ممکن است نیازمند منابعی از برنامه های کاربردی دیگر مثلا برنامه های تعمیر Ùˆ نگهداری باشد تا بتواند اطلاعات لازم در زمینه تاریخچه بازبینی Ùˆ تعمیر، زمان بندی تجهیز Ùˆ یا قطعات Ùˆ لوازم مورد نیاز برای تعمیر آن را کسب کند.
پورتال های عمومی ( Mega Or Public Portal )
این پورتال ها با عنوان پورتال های اینترنتی شناخته Ù…ÛŒ شوند Ùˆ مهمترین ویژگی آنها Ùراوانی مخاطبانشان است. این نوع از پورتال ها نیز در دو گروه دسته بندی Ù…ÛŒ شوند:
· پورتال های عمومی که تمامی کاربران اینترنت را مخاطب قرار می دهند (برای مثال Yahoo ، Excite، Google و مانند آن)
· پورتال های خاص ( صنعتی، بازرگانی، خدماتی ) Ú©Ù‡ به آنها پورتال های عمودی نیز Ú¯Ùته شده Ùˆ مخاطبان Ù…Øدود Ùˆ مشخصی دارند ( مانند پورتال های بانکها، سازمانهای دولتی، وزارتخانه ها Ùˆ ... )
باید توجه داشت Ú©Ù‡ یک پورتال Ù…ÛŒ تواند از پیوند انواع پورتال های دیگر ایجاد شود. به علاوه همانطور Ú©Ù‡ یک سازمان کاربران متنوعی دارد، Ù…ÛŒ تواند ( Ùˆ گاهی نیز لازم است ) Ú©Ù‡ پورتال های مختلÙÛŒ برای پشتیبانی از نیازهای آنان داشته باشد.
جنبه های کارکردی یک پورتال
اگر Ú†Ù‡ پورتال ها در انواع Ùˆ اندازه های متنوعی ساخته Ù…ÛŒ شوند اما ویژگیهای Ù…Øدود Ùˆ مشخصی هسته اصلی آنها شناخته Ù…ÛŒ شود:
v هر پورتال اطلاعات Ùˆ خدمات را یکجا Ùˆ در یک Ù…ØÙ„ جمع آوری Ù…ÛŒ کند.
v هر پورتال می تواند در اندازه لازم برای شخص و یا گروه سازمان دراید.
v هر پورتال در هر زمان و از هر مکانی قابل دسترس است.
یک پورتال مجموعه اطلاعات Ùˆ خدمات را یکجا Ùˆ در یک Ù…ØÙ„ جمع آوری Ù…ÛŒ کند
هد٠اصلی Ùراهم آوردن امکان دسترسی آسان به هرچیزی ( اطلاعات Ùˆ خدمات ) است Ú©Ù‡ یک کاربر برای انجام وظای٠و مسئولیتهایش به آن اØتیاج دارد، صر٠نظر از اینکه منبع آن کجا باشد.
اطلاعاتی Ú©Ù‡ یک پورتال Ùراهم Ù…ÛŒ کند
v داده های ساخت یاÙته. داده هایی Ú©Ù‡ به صورتی سازمان یاÙته اند Ú©Ù‡ امکان جستجوی آسان آنها وجود داشته باشد ( اغلب به صورت سلسله مراتب Ùˆ بر اساس کلمات کلیدی). Ùهرست الÙبایی کتابهای یک کتابخانه مثال خوبی از داده های ساخت یاÙته است. داده های ساخت یاÙته اغلب شامل، گزارشها، تØلیلها، پرس Ùˆ جوهای مشخص Ùˆ دیگر انواع دانش مرتبط با کسب Ùˆ کار است.
v داده های بدو ن ساختار، که جستجو در آنها معمولا دشوار بوده و خارج از یک بانک اطلاعاتی قرار دارند. از این نوع داده می توان متن ها، صوت، تصویر و یا گر
© را رعایت Ùرمایید دوست عزیز
ویژگیهای اصلی یک پورتال عبارت اند از:
تجمع اطلاعات
هد٠دار بودن اطلاعات
دردسترس بودن اطلاعات
دریچه ورود منØصر به Ùرد
یک پورتال نیز مانند یک کامپیوتر خانگی، اطلاعات Ùˆ خدمات گوناگونی را در یک صÙØÙ‡ وب واØد Ùˆ به صورتی سازگار Ùˆ خوش ترکیب در دسترس Ù…ÛŒ گذارد. گاهی به این صÙØÙ‡ web top هم Ú¯Ùته Ù…ÛŒ شود. پورتال Ù…ÛŒ تواند نقطه شروع یا صÙØÙ‡ اولیه مشخصی داشته باشد Ú©Ù‡ کاربران در زمان اتصال به وب آن را مشاهده کنند. اگر Ú†Ù‡ بر خلا٠صÙØÙ‡ کامپیوتر، پورتال Ù…ÛŒ تواند از طریق مجموعه وسیع دستگاههایی Ú©Ù‡ قابلیت اتصال به وب در آنها پیش بینی شده (از جمله تلÙÙ† های موبایل) مورد استÙاده قرار گیرد.
هر چند شباهت ظاهری Ùراوانی میان یک وب سایت Ùˆ یک پورتال وجود دارد به گونه ای Ú©Ù‡ در نگاه اول تÙاوت Ù…Øسوسی میان آن دو مشاهده نمی شود اما این دو کاملا از یکدیگر متÙاوت اند.سوال اینجاست Ú©Ù‡ به طور مشخص تÙاوت آن دو در چیست؟ در پاسخ به این سوال باید Ú¯Ùت ویژگیهای زیر در یک پورتال آن را از یک وب سایت متمایز Ù…ÛŒ کند:
درگاه ورود منÙردی Ú©Ù‡ از طریق آن Ù…ÛŒ توان به مجموعه منابع مرتبط با پورتال دست یاÙت.
نمایش هدÙدار اطلاعات با استÙاده از تجربیات کاربر.
دسترسی تقسیم بندی شده به انواع داده و اطلاعات گروه بندی شده.
در اختیار گذاشتن امکان ارتباط Ùˆ همکاری میان تمامی کاربران Ùˆ استÙاده کنندگان پورتال.
امکان پیوستن به نرم اÙزارها Ùˆ سیستم های نرم اÙزاری Ú©Ù‡ گردش کاری مشخص Ùˆ تعری٠شده ای دارند.
تاریخچه خلاصه پورتال
اگر در دنیای کامپیوتر به عقب بازگردیم، زمانی را خواهیم یاÙت Ú©Ù‡ در آن سیستم های نرم اÙزاری به گونه ای متØول شدند Ú©Ù‡ دیگر لازم نبود برای کار با یک برنامه، برنامه های دیگر بسته شوند، یعنی Ù…ÛŒ توانستیم همزمان از چند برنامه کاربردی استÙاده کنیم بدون آنکه با مشکلی مواجه شویم.امکانی Ú©Ù‡ قبل از آن وجود نداشت. تاریخچه پورتال ها از همان زمان آغاز شد Ùˆ نسلهای تکامل یاÙته آنها یکی پس از دیگری پا به عرصه دنیای اطلاعات گذاشتند.
نسل اول پورتال ها :
اولین پورتال ها، Ú©Ù‡ از آنها تØت عنوان نسل اول نام برده Ù…ÛŒ شود، بر Ùراهم نمودن Ù…Øتویات ایستا، مستندات Ùˆ همچنین خوراکهای اطلاعاتی زنده در صÙØات وب مبتنی بودند. مثالهای نمونه این نسل سایت های yahoo یا Excite است. این پورتالها در Ù…Øیطی به هم پیوسته، اهدا٠مشابهی را دنبال کرده Ùˆ صÙØÙ‡ واسط مشخص Ùˆ منØصر به Ùردی را برای دستیابی به مجموعه اطلاعات توزیع شده در سراسر شرکت یا سازمان خود، در اختیار کاربر Ù…ÛŒ گذاشتند. این اطلاعات معمولا شامل اخبار شرکت، شرایط Ùˆ Ùرم های استخدام، اطلاعاتی مربوط به کارکنان Ùˆ چگونگی ارتباط با آنها، مستندات رسمی Ùˆ سیاست های اعلام شده شرکت Ùˆ همچنین لینک های ارتباطی Ù…Ùید بود.
نسل دوم پورتال ها :
نسل دوم پورتال ها بر اطلاعات مشخص تر Ùˆ نرم اÙزارها متمرکز بودند. در اساس شباهت زیادی به خصوص در زمینه Ùراهم آوردن اطلاعات با نسل اول داشتند با این همه تÙاوت مهمی نیز وجود داشت: این پورتالهای امکان همکاری کاربران را در Ù…Øیطی به هم پیوسته Ùراهم Ù…ÛŒ کردند Ùˆ همین امکان، نقطه تمایز آنها با نسل پیشین Ù…Øسوب Ù…ÛŒ شد.
پورتال های نسل دوم قابلیت همکاری متقابل را در ادارات مجازی برای تیم های کاری Ùˆ به منظور انجام وظایÙشان Ùراهم Ù…ÛŒ ساختند. نسل دوم پورتال ها سرویس های متعددی داشتند Ú©Ù‡ از جمله آنها Ù…ÛŒ توان به سرویس های مدیریت Ù…Øتوی ( سازمان دهی Ùˆ مدیریت اطلاعات مرتبط ) Ùˆ سرویس های همکاری (Ú©Ù‡ به کاربران امکان Ù…ÛŒ داد با یکدیگر Ú¯Ù¾ زده Ùˆ برای یکدیگر ایمیل Ùرستاده Ùˆ قرار ملاقات تنظیم کنند) اشاره کرد. در این پورتال ها قابلیت تعری٠گروه های کاربری نیزÙراهم آمده بود. به بیان دیگر این پورتال ها سازو کار همکاری داخلی را در یک سازمان Ùراهم Ù…ÛŒ ساختند.
نسل سوم پورتال ها :
نسل سوم با هد٠ایجاد Ùضای مجازی تجارت الکترونیک (E-Business ) بوجود آمد. پورتال های نسل سوم به عنوان واسط ارتباطی کارمندان، تهیه کنندگان، تولید کنندگان Ùˆ مشتریان قلمداد Ù…ÛŒ شوند. ویژگی Ùوق العاده این پورتالها امکان مرتبط شدن نرم اÙزارهای مستقر در سرورهای مختل٠است. به بیان دیگر، این پورتال ها نقطه به هم پیوستن Ù…Øتویات Ùˆ برنامه های کاربردی مستقر در سرورهای مختل٠بطور همزمان Ùˆ با استÙاده از همکاری سرویسهای خدماتی آنان اند. به علاوه امکان دسترسی به Ù…Øتویات Ùˆ امکانات سیستمهای مختل٠را از طریق ابزارها Ùˆ تجهیزات متنوع، بسته به نیاز کاربر امکان پذیر Ù…ÛŒ کنند. این گروه پورتال ها مجموعه قابل توجه Ùˆ ارزشمندی از اطلاعات، مستندات، امکانات Ùˆ قابلیتهای نرم اÙزارهای مرتبط را از طریق درگاه واØدی برای کاربر Ùراهم Ù…ÛŒ کنند.
به علاوه، این پورتالها به صورتی خودکار Ùˆ بر اساس نقش کاربران هدÙمند شده Ùˆ ویژگیهایی خاص آنها Ù…ÛŒ یابند. به بیان دیگر، Ù†Øوه نمایش، Ù…Øتوی Ùˆ امکانات در دسترس، بسته به نقش تعری٠شده برای کاربر به گونه ای منØصر به Ùرد Ùˆ خاص ÙˆÛŒ در اختیار او قرار Ù…ÛŒ گیرد. کلید توسعه آینده این نسل از پورتال ها،ایجاد چهارچوب های کاری باز ( از قبل تعری٠نشده ) برای سرویس های عمومی خواهد بود.
انواع پورتال ها
یک سازمان مجموعه متنوعی از کاربران دارد Ú©Ù‡ از جمله آنها Ù…ÛŒ توان به مشتریان، شرکا، کارمندان اشاره کرد. همه این کاربران علاقه مندند از اطلاعات Ùˆ خدمات آن سازمان استÙاده کنند. کاملا آشکار است Ú©Ù‡ هر کدام از آنها نیازهای خاص Ùˆ اغلب متÙاوتی دارد. برای پاسخگویی به این تنوع، انواع مختل٠پورتال ایجاد شده Ùˆ مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرد. به طور Ú©Ù„ÛŒ بر Øسب چگونگی پاسخگویی به نیازهای کاربران، پورتال ها را Ù…ÛŒ توان در چهار گروه زیر دسته بندی کرد:
Business to Customer Portal) B2C)
این نوع از پورتال با سیستمهای CRM 1 مرتبط بوده Ùˆ دسترسی مستقیم مصر٠کننده را به مجموعه وسیعی از اطلاعات Ùˆ خدمات Ùراهم Ù…ÛŒ کند – برای مثال، اطلاعاتی مانند `راهنمای استÙاده از Ù…Øصولات` Ùˆ `وضعیت سÙارش مشتری ` در خرید های خود Ùˆ همچنین امکانات ارتباطی کاربر با بخش پشتیبانی مشتریان در این پورتال ها پیش بینی Ù…ÛŒ شود. مانند هر پورتال دیگری، یک پورتال B2C معمولا در قد Ùˆ قواره ای ارائه Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ نیازهای مشتریان خود را پاسخ دهد.
Business to Business Portal) B2B)
نوع دیگر پورتال در زنجیره مدیریت منابع Ø´Ú©Ù„ Ù…ÛŒ یابد2. در این نوع پورتال اطلاعات لازم برای تولید کنندگان،تهیه کنندگان، نمایندگی ها Ùˆ همچنین توزیع کنندگان، به گونه ای مناسب Ùˆ دسته بندی شده جمع آوری Ùˆ در اختیار آنان قرار Ù…ÛŒ گیرد. نمونه عمومی پورتال B2B - برای مثال، یک شریک تجاری را قادر Ù…ÛŒ کند تا به بخشهایی از اطلاعات Ùˆ امکانات مانند سÙارش خرید Ùˆ صدور Ùاکتور دسترسی داشته Ùˆ از امکانات این بخشها استÙاده کند. به هم پیوستن برنامه های کاربردی یکی از پیشنیازهای لازم برای یکپارچه سازی Ù…Øیط های تجاری در بستری واØد Ùˆ ایجاد Ù…Øیط مجازی لازم برای کسب Ùˆ کار است. Ù…Øیطی Ú©Ù‡ در آن امکان تهیه کالا یا خدمات، صدور صورت Øساب خرید Ùˆ Ùروش، دسترسی به اطلاعات تولید Ùˆ دیگر امکانات مرتبط با نیازها Ùراهم Ù…ÛŒ اید.
B2E
این پورتال ها که اغلب با عنوان پورتال های اینترانتی شناخته می شوند معمولا به منظور تجمیع، انتشار و به اشتراک گذاری اطلاعات و خدمات به پرسنل یک سازمان ایجاد می شوند. B2E ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
· پورتالهای کارکنان Ú©Ù‡ امکان دسترسی به Ù…Øتویات به هم پیوسته ای مانند اخبار شرکت، اطلاعات سخت اÙزاری Ùˆ نرم اÙزاری، موتور جستجو Ùˆ منابع ÙÙ†ÛŒ Ùˆ گزارشها را در اختیار Ù…ÛŒ گذارد. اطلاعات این نوع پورتال معمولا در دسترس همه کارکنان یک سازمان قرار Ù…ÛŒ گیرد. این پورتال کارکنان Ùˆ شاغلین یک سازمان را قادر Ù…ÛŒ کند تا از طریق Ú¯Ù¾ Ùˆ گروههای Ú¯Ùتگو با یکدیگر در تماس بوده Ùˆ با یکدیگر همکاری کنند. عموما، این پورتال ها امکاناتی نظیر ثبت نام در یک کلاس Ùˆ یا یک اردو را نیز در اختیار کاربر خود قرار Ù…ÛŒ دهند. به علاوه کاربران این پورتال معمولا Ù…ÛŒ توانند اطلاعات شخصی خود مانند نام Ùˆ کلمه عبور را تغییر دهند.
· Knowledge worker portal Ú©Ù‡ با یک یا مجموعه اهدا٠مشخص مثلا Ùروش یک Ù…Øصول ایجاد Ù…ÛŒ گردد. این پورتال ها مجموعه ای از Ù…Øتویات را به منظور پشتیبانی از Ùرآیند یا Ùرآیندهای مشخصی در اختیار Ù…ÛŒ گذارند. برای مثال یک برنامه تکنسین خودکار ممکن است نیازمند منابعی از برنامه های کاربردی دیگر مثلا برنامه های تعمیر Ùˆ نگهداری باشد تا بتواند اطلاعات لازم در زمینه تاریخچه بازبینی Ùˆ تعمیر، زمان بندی تجهیز Ùˆ یا قطعات Ùˆ لوازم مورد نیاز برای تعمیر آن را کسب کند.
پورتال های عمومی ( Mega Or Public Portal )
این پورتال ها با عنوان پورتال های اینترنتی شناخته Ù…ÛŒ شوند Ùˆ مهمترین ویژگی آنها Ùراوانی مخاطبانشان است. این نوع از پورتال ها نیز در دو گروه دسته بندی Ù…ÛŒ شوند:
· پورتال های عمومی که تمامی کاربران اینترنت را مخاطب قرار می دهند (برای مثال Yahoo ، Excite، Google و مانند آن)
· پورتال های خاص ( صنعتی، بازرگانی، خدماتی ) Ú©Ù‡ به آنها پورتال های عمودی نیز Ú¯Ùته شده Ùˆ مخاطبان Ù…Øدود Ùˆ مشخصی دارند ( مانند پورتال های بانکها، سازمانهای دولتی، وزارتخانه ها Ùˆ ... )
باید توجه داشت Ú©Ù‡ یک پورتال Ù…ÛŒ تواند از پیوند انواع پورتال های دیگر ایجاد شود. به علاوه همانطور Ú©Ù‡ یک سازمان کاربران متنوعی دارد، Ù…ÛŒ تواند ( Ùˆ گاهی نیز لازم است ) Ú©Ù‡ پورتال های مختلÙÛŒ برای پشتیبانی از نیازهای آنان داشته باشد.
جنبه های کارکردی یک پورتال
اگر Ú†Ù‡ پورتال ها در انواع Ùˆ اندازه های متنوعی ساخته Ù…ÛŒ شوند اما ویژگیهای Ù…Øدود Ùˆ مشخصی هسته اصلی آنها شناخته Ù…ÛŒ شود:
v هر پورتال اطلاعات Ùˆ خدمات را یکجا Ùˆ در یک Ù…ØÙ„ جمع آوری Ù…ÛŒ کند.
v هر پورتال می تواند در اندازه لازم برای شخص و یا گروه سازمان دراید.
v هر پورتال در هر زمان و از هر مکانی قابل دسترس است.
یک پورتال مجموعه اطلاعات Ùˆ خدمات را یکجا Ùˆ در یک Ù…ØÙ„ جمع آوری Ù…ÛŒ کند
هد٠اصلی Ùراهم آوردن امکان دسترسی آسان به هرچیزی ( اطلاعات Ùˆ خدمات ) است Ú©Ù‡ یک کاربر برای انجام وظای٠و مسئولیتهایش به آن اØتیاج دارد، صر٠نظر از اینکه منبع آن کجا باشد.
اطلاعاتی Ú©Ù‡ یک پورتال Ùراهم Ù…ÛŒ کند
v داده های ساخت یاÙته. داده هایی Ú©Ù‡ به صورتی سازمان یاÙته اند Ú©Ù‡ امکان جستجوی آسان آنها وجود داشته باشد ( اغلب به صورت سلسله مراتب Ùˆ بر اساس کلمات کلیدی). Ùهرست الÙبایی کتابهای یک کتابخانه مثال خوبی از داده های ساخت یاÙته است. داده های ساخت یاÙته اغلب شامل، گزارشها، تØلیلها، پرس Ùˆ جوهای مشخص Ùˆ دیگر انواع دانش مرتبط با کسب Ùˆ کار است.
v داده های بدو ن ساختار، که جستجو در آنها معمولا دشوار بوده و خارج از یک بانک اطلاعاتی قرار دارند. از این نوع داده می توان متن ها، صوت، تصویر و یا گر
© را رعایت Ùرمایید دوست عزیز